صفحه R07 فرهنگ (رضوي) ، شماره سريال 17255 ، تاريخ انتشار 880215

گروه فرهنگی، هنری-فعالیت علاقه مندان به نجوم استان خراسان رضوی در گرایش های حرفه ای و آماتور وضعیت مناسبی دارد و خراسان رضوی یکی از فعال ترین استان های کشور در این زمینه است.رئیس انجمن نجوم ایران حضور منجمان خراسانی در همایش ها و کنفرانس های داخل و خارج کشور و چاپ مقالات را در نشریات معتبر بین الملل و داخلی شاهد این ادعا عنوان کرد.دکتر جمشید قنبری نجوم را به ۲ بخش حرفه ای و آماتور تقسیم کرده، به بررسی وضعیت هر بخش در استان پرداخت.این استاد اختر فیزیک دانشگاه فردوسی گفت: در بخش حرفه ای تخصصی افراد در دوره های کارشناسی ارشد و دکتری به تحصیل در یکی از گرایش های نجوم می پردازند که در استان خراسان رضوی با توجه به حضوراستادان، چندگرایش تدریس می شود.قنبری افزود: در دانشگاه های فردوسی، آزاد اسلامی و غیرانتفاعی خیام رشته نجوم تدریس می شود که فعالیت ۳ دانشگاه در این زمینه نشان دهنده این نکته است که کار خوب و قابل ملاحظه ای انجام می شود.وی ضمن اشاره به این موضوع که آسمان در دسترس عموم قرار داشته و با زندگی انسان پیوند نزدیکی دارد گفت: بر خلاف شاخه های دیگر علم، نجوم علاقه مندان بسیاری را در بین عموم مردم دارد که با رشته تحصیلی، سن، شغل و جنسیت متفاوت در زمینه نجوم آماتوری کار می کنند.قنبری ادامه داد: در دانشگاه هایی که رشته نجوم تدریس می شود علاوه بر دانشجویان نجوم، دیگران هم به این علم روی آورده اند. افزون به آن ها موسسات دیگری نیز بیرون از دانشگاه در زمینه نجوم آماتوری کار می کنند.وی تاکیدکرد: تعداد افرادی که به صورت حرفه ای کار می کنند بسیار کم تراز منجمان آماتور است.این استاد اختر فیزیک دانشگاه فردوسی ضمن اشاره به انتخاب سال ۲۰۰۹ به عنوان سال جهانی نجوم خاطرنشان کرد: هدف اصلی در این سال فراگیر شدن نجوم بین عموم مردم است که در ایران این موضوع بسیار موفقیت آمیز بوده و نسبت به چند سال قبل افزایش قابل توجهی را در تعداد منجمان آماتور شاهد بوده ایم.وی در مورد همکاری با موسسات دیگر نیز گفت: سعی ما بر این است که در حد امکاناتمان به همه موسسات مراجعه کننده پاسخ گو باشیم ولی در بعضی موارد کم کاری هایی از سوی موسسات رخ می دهد که منجر به همکاری کم تر می شود.

رئیس انجمن نجوم ایران افزود: در بخش نظری نجوم، ظرفیت خوبی داریم که حضور استادان فارغ التحصیل دوره کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه های استان در دانشگاه های مختلف کشور، نشان دهنده این موضوع است. قنبری تاکید کرد: فعالیت های نجوم در استان بیشتر در بخش آموزشی، پژوهش اولیه انجام می شود ولی کارهای مشاهده ای قوی نداریم. وی در مورد برنامه های هفته نجوم گفت: در سطح دانشگاه ها و مدارس برنامه هایی را برگزار کردیم که از جمله آن ها می توان به برگزاری نمایشگاه، کارگاه و سخنرانی های نجومی اشاره کرد. قنبری برگزاری همایش ها و کنفرانس های مختلف و حضور گروه های نجومی در پارک ها به منظور رصد همگانی و ارائه توضیحات به عموم مردم را در روز نجوم از دیگر برنامه های این هفته در استان برشمرد.

استاد اختر فیزیک دانشگاه فردوسی نبود رصدخانه مناسب را بزرگ ترین مشکل نجوم در استان دانست. قنبری گفت: امکان انجام کارهای تخصصی مشاهده ای در استان وجود ندارد و تمام تلسکوپ های ما در حد ۸ و ۱۴ اینچ می باشند و نمی توان با آن ها کارهای جدی نجومی را انجام داد. وی خاطرنشان کرد: با توجه به این که امکان تاسیس رصدخانه در شهرها وجود ندارد مقرر شده است که این مشکل با ساخت رصدخانه ملی در سراسر کشور برطرف شود. قنبری به بهره برداری نرسیدن آسمان نمای خیام نیشابور را دیگر مشکل حوزه نجوم استان دانست و گفت: خرید تجهیزات و افتتاح این مجموعه می تواند در زمینه عمومی سازی نجوم در استان بسیار مفید باشد.

رئیس انجمن نجوم آماتوری استان نیز در گفت وگو با خراسان گفت: هم اکنون حدود ۲۰۰ منجم آماتور در استان فعال اند که تا چند سال قبل این تعداد در حد ۴نفر بود. دکتر محمد مهدی مطیعی ادامه داد: با توجه به حضور ۳ استاد نجوم در دانشگاه فردوسی ، شهر مشهد همیشه این قابلیت را داشت که از شهرهای پیش گام کشور در زمینه نجوم باشد. وی گفت: از سال ۸۱ و با همت مرحوم دکتر محمدتقی عدالتی یک گروه نجوم آماتوری در استان شکل گرفت و تعدادی دانشجو و دانش آموز علاقه مند در آن جمع شدند. یک سال بعد اولین مراسم روز جهانی نجوم در مشهد برگزار شد و پس از گذشت مدتی کیفیت برنامه های رصدی ، دوره های آموزشی و تعداد تلسکوپ ها افزایش یافت. با این شرایط عده ای علاقه مند از مقاطع دبستان، راهنمایی و دبیرستان به این برنامه ها روی آوردند و کارها گسترش یافت و دوره های تخصصی از جمله کارگاه های عکاسی نجومی، ساخت ابزار جدید و قدیم و .... برگزار شد. مطیعی برگزاری برنامه های رصدی عمومی را در مناطق کویری مناسب ، مکان های عمومی و پارک ها ، همایش های ماهانه باشگاه نجوم در آخرین پنج شنبه هر ماه، همایش های سالانه ویژه منجمان آماتور، اهدای جایزه دکتر عدالتی، پاسخ گویی حضوری و تلفنی به علاقه مندان در دفتر انجمن و راه اندازی باشگاه های نجوم ویژه کودکان ۴ تا ۹ سال را در اولین پنج شنبه هر ماه از جمله برنامه های این انجمن در استان اعلام کرد. وی اضافه کرد: حضور در باشگاه های نجومی از لحاظ سنی و تحصیلی هیچ محدودیتی ندارد و برای عموم مردم آزاد و رایگان است. رئیس انجمن نجوم آماتوری استان خاطرنشان کرد: استقبال مردم از برنامه های نجومی که در پارک ها انجام می شود، بسیار مناسب است اما به دلیل این که اکثر برنامه های نجومی در شب برگزار می شود و این فرهنگ هنوز بین عموم مردم جا نیفتاده است، در زمینه حضور علاقه مندان مشکلاتی وجود دارد.

مطیعی با اعلام این موضوع که رصدگرهای مشهدی از لحاظ کمی و کیفی جزو برترین های کشورند گفت: در روز نجوم سال ۸۵، ایران جایزه اصلی برگزاری جهانی را به خود اختصاص داد و در بین گروه های نجومی کشور، گروه آسمان توس از مشهد به عنوان برگزیده دست یافت. وی در مورد فعالیت های عمومی سازی نجوم نیز گفت: با توجه به امکانات موجود توانسته ایم کارهای خوبی را انجام دهیم و مخاطبانی را جذب کنیم. وی ستاد استهلال استان را نیز به عنوان برترین ستاد کشور و از دیگر نقاط قوت نجوم استان دانست. مطیعی برگزاری ۱۱ پروژه  اصلی و چند پروژه ویژه برنامه های ۱۰۰ ساعت نجوم از ۱۲ تا ۱۷ فروردین و گردهمایی های نجومی در پارک ها را از جمله برنامه های این انجمن برای سال جهانی نجوم اعلام کرد.