قرآن آموز كودكان:
آموزش قرآن کریم با استفاده از بازی و سرگرمی
صفحه R05 فرهنگ (رضوي) ، شماره سريال 17360 ، تاريخ انتشار 880618
گروه فرهنگی، هنری- وقتی وارد تحریریه می شود، 2شاخه گل روی سینه اش نظر همه را به خود جلب می كند. جالب این که خود او نیز متوجه این تعجب دیگران شده، قبل از این که خبرنگار ما از او سوال کند، درباره این گل ها می گوید: کسانی که من را می شناسند اگر من را بدون این ها ببینند تعجب می کنند. این کارت شناسایی من است. اگر این ها نباشند دیگران از کجا بفهمند که من باغبانم و با گل های باغ زندگی کار می کنم!؟«احمدرضا محسنی» که ۳۵ سالی به حرفه مقدس معلمی مشغول است از همان کودکی و نزد مادرش که به گفته خود او، بدون این که سوادی داشته باشد، کل قرآن کریم را حفظ بود، به فراگیری قرآن پرداخت.او بعد از آن نیز نزد استادانی چون رضایی کمال و نوقابی قرآن را در سطوح بالاتر یاد گرفت و در حال حاضر به عنوان معلم قرآن کودکان و نوجوانان یا به قول خودش گل های باغ زندگی شناخته می شود.در کارنامه محسنی ارائه و اجرای طرح های گامی به سوی نور (آموزش قرآن از کلاس اول دبستان)، دارالقرآن، تربیت دینی و آموزش قرآن قبل از مدرسه و دبستان قرآن به چشم می خورد.

گامی به سوی نور
او در خصوص طرح گامی به سوی نور به خراسان می گوید: حدود سال ۶۰ و بعد از این که ۱۴ سال معلم کلاس اول ابتدایی بودم تصمیم گرفتم در کنار درس های عمومی، آموزش قرآن را نیز به کودکان شروع کنم.بعد از حدود دو سال که کار موفق بود، از طریق اداره کل آموزش و پرورش وقت کار ما را دیدند ولی متأسفانه ۲۰ سال طول کشید که این کار در سطح مدارس کشور انجام شود.محسنی در توضیح این طرح می گوید: در قالب بازی، نقاشی و سرگرمی قرآن را به بچه های کلاس اولی آموزش می دادیم. یعنی هم زمان که بچه ها حرف «ل» را یاد می گرفتند آموزش قرآن را شروع می کردیم و در قالب ۲۰ جلسه به وسیله بازی و سرگرمی قرآن را به بچه ها آموزش می دادیم.او تصریح می کند: روشی که در حال حاضر انجام می شود با روش ما تفاوت هایی دارد اما هدف ما این بود که قرآن به کلاس اول دبستان بیاید.محسنی همچنین در مورد طرح مدارس قرآن می گوید: این هم کاری بود که ما از مشهد و در خانه ای که یک خانم خیر به آموزش و پرورش اهدا کرده بود شروع کردیم که بعد از بازدید مسئولان آموزش و پرورش، به عنوان دارالقرآن مطرح شد.
آموزش قرآن قبل از مدرسه
وی در خصوص تربیت دینی و آموزش قرآن قبل از مدرسه هم می گوید: بعد از این که پذیرش خوب بچه ها را دیدیم به این نتیجه رسیدیم که هر قدر کار از سنین پایین تر شروع شود بهتر است.او با اشاره به فرمایش امیرالمومنین(ع) مبنی بر این که به فرزندان خود قرآن بیاموزید قبل از آن که بدخواهان و منحرفان ذهن پاک آن ها را با مسائل پوچ و بی معنی پر کنند، می گوید: اگر بخواهیم بچه ها به طور صحیح بر اساس اصول دینی تربیت شوند باید از سنین ۳، ۴ سالگی شروع کنیم.محسنی با بیان این که به ما سفارش شده اجازه بدهیم بچه ها تا ۷ سالگی بازی کنند می گوید: به همین دلیل ما هم با ادبیات خود بچه ها که همان نقاشی، سرود، قصه و بازی بود، آموزش را انجام دادیم.وی می افزاید: اولین برنامه قبل از دبستان این بود که گفتیم بچه مسلمان باید اولین کتابش قرآن باشد و نکته بعدی هم این بود که بچه ها از ابتدا قرآن را به صورت درست بخوانند آخرین کاری هم که انجام دادیم آموزش تجوید قرآن در قالب بازی، نقاشی و سرگرمی بود كه قالب ۳ ساعت کار در هفته در پایان سال بچه ها می توانستند به راحتی قرآن را با تجوید بخوانند.محسنی اضافه می کند: علاوه بر این به موضوع اصلی درک معنا و مفاهیم قرآن کریم هم توجه شد و آموزش قرآن کریم را به روش سرود، قصه، نقاشی و کدگذاری انجام دادیم.این معلم قرآن می افزاید: در کنار این موضوعات به بحث مهم نماز هم توجه کردیم زیرا اگر بخواهیم نماز را از سن ۹ سالگی (برای دختران) و ۱۵ سالگی (برای پسران) شروع کنیم خیلی دیر است و بچه ها باید قبل از آن احکام و تلفظ نماز را به طور کامل بدانند.احمدرضا محسنی ادامه می دهد: ما برای هر ۳ گروه بچه های قبل از دبستان یعنی نوپا، نوباوه و آمادگی برنامه ریزی کردیم که در حال حاضر این برنامه ها در حدود ۲۰ استان کشور و ۵ کشور اسلامی اجرا می شوند و در خرداد گذشته حدود ۱۰۰ هزار نفر کودک و نوجوان تحت پوشش این برنامه ها بودند.او در خصوص دبستان قرآن نیز می گوید: در حال حاضر این برنامه در استان های اصفهان و فارس اجرا می شود ولی هنوز در سطح خراسان رضوی کاری انجام نشده است. محسنی توضیح می دهد: در دبستان قرآن، بچه ها علاوه بر یادگیری دروس عمومی خود در بهترین سطح ممکن قرآن را نیز می توانند یاد بگیرند به گونه ای که بعد از ۵ سال یا حافظ کل قرآن می شوند یا هر آیه قرآن را که بخوانند می توانند معنا کنند.
خشت اول گر نهد معمار راست...
این معلم قرآن کریم که به عنوان چهره ماندگار آموزش و پرورش نیز شناخته می شود، با اشاره به این موضوع که ۸۰ درصد شخصیت بچه ها تا سن حدود ۸ سالگی شکل می گیرد می گوید: ما نباید این نهال را رها کنیم تا به صورت «خودرو» رشد کند و بعد قیچی را برداریم و بخواهیم آن را هرس کنیم.او با تاکید بر موضوع آموزش از سنین کودکی می گوید: «خشت اول»گر نهد معمار راست، تا ثریا می رود دیوار راست».محسنی در ادامه در خصوص اهمیت آموزش های قبل از دبستان نیز می گوید: اگر بچه ها قبل از دبستان، قرآن خوان نشوند، پس از آن شاید دشوار باشد. هر چه بتوانیم بچه ها را از خردسالی عادت به قرآن و عمل به دستورهای دین دهیم، بهتر است.او اضافه می کند: تجربه نشان داده که آموزش از سنین خردسالی که در خانواده ها صورت می گیرد تا چه حد در زندگی بچه ها تاثیرگذار است اما با توجه به این که در حال حاضر بچه ها بیشتر روز را بیرون از خانه و در محیط های آموزشی می گذرانند این کار باید در آن محیط ها انجام شود.
صفای ظاهر پیش نیاز صفای باطن
محسنی همچنین در خصوص نحوه رفتار یک استاد قرآن با کودک قرآن آموز می گوید:مهم ترین موضوع صفای ظاهری استاد است چون بچه ها، تنها ظاهر ما را می بینند و اگر بخواهیم بچه ها حرف ما را قبول کنند باید ظاهر قابل قبولی داشته باشیم.او اضافه می کند: همچنین مربی قرآن باید بچه ها را بشناسد و با روحیات آن ها آشنا و بچه ها را دوست داشته باشد.محسنی همچنین به اصل مانوس شدن بچه ها با قرآن اشاره می کند و می گوید: برای این که بچه ها مفهوم قرآن را درک و به آن عمل کنند باید در ابتدا آن ها را با قرآن مانوس کنیم و اقدام دیگر آموزش مفاهیم علمی با محوریت قرآن است یعنی اگر مفهوم علوم، ریاضی و... را می خواهیم یاد دهیم در کنار آن از نعمت های خداوند هم بگوییم.
چرا بچه ها قرآن زده می شوند؟
او همچنین در این خصوص که چرا در بعضی موارد بچه هایی که در بعضی کلاس های قرآن هم شرکت کرده اند، بعد از مدتی یا رفتار قرآنی ندارند و یا از فراگرفتن قرآن زده می شوند می گوید: این موضوع به ۳ عامل مربی، خانواده و محتوای ارائه شده مربوط می شود که هر سه مورد باید طوری باشد که علاقه بچه ها را به قرآن زیاد کند.
نوشته شده توسط محسن هوشمند در 16:16 |
|
لينک به اين مطلب